Vind je ware natuur!

Wilg in legenden, sagen en sprookjes

In veel culturen speelt de wilg een belangrijke rol in de mythologie, magie en folklore. Hij werd altijd in verband gebracht met dromen, kunstzinnige inspiratie en toverij. De botanische naam Salix is afgeleid van het Keltische woord sal = nabij en lis= water. Omdat de wilg snel groeit en diepe sterke wortels heeft, wordt zij vaak aan de oevers van rivieren geplant om erosie tegen te gaan. Terwijl de els koning van het water genoemd wordt, kan men de wilg als koningin zien.

De wilg is gewijd aan verschillende Griekse goden en godinnen zoals Proserpina, Orpheus, Hecate, Circe, Belenus, Artemis en Hermes. Een van de belangrijkste eigenschappen van de wilg is vruchtbaarheid. Als je een takje in de grond steekt, dan groeit er gelijk een boompje uit. Door zijn slanke, beweeglijke twijgen werd hij ook in verband gebracht met de slang, die aan Proserpina gewijd was.

De priesters van Asclepius (Asklepios (Oudgrieks: Ασκληπιός, Asklepios; Latijn: Aesculapius; Nederlands Asclepius) is in de Griekse mythologie de god van geneeskunde en genezing.) legden traditioneel wilgentakken in het bed van onvruchtbare vrouwen om daarmee de mystieke slangen, het fallisch symbool van de vruchtbaarheid,  uit de onderwereld tevoorschijn te lokken die genezing zouden kunnen brengen. Later veranderde de opvatting over slangen. De wilg werd gebruikt om slangen te verjagen. Asclepius zelf werd afgebeeld met een slang die zich rond een van zijn armen wond. Men geloofde dat hij daardoor macht over langen had.

Ook voor dichters was de wilg een bijzondere boom, het geluid van de zwaaiende takken inspireerde hen. De Griekse zanger Orpheus zou zijn talent ontvangen hebben van de wilg door wilgentakken met zich meegedragen te hebben tijdens zijn reis door de onderwereld. Omdat zijn talent bij Apollo erg in de smaak viel, kreeg hij van hem een lier om daarop te musiceren. Hij zou niet alleen wilde dieren met zijn muziek betoverd te hebben, maar ook bomen en de rotsen van de Olymp die in beweging kwamen om Orpheus te volgen. Oppergod Zeus vervulde de wens van Apollo en gaf de lier van Orpheus een plaats tussen de sterren.

Afbeeldingsresultaten voor orpheus lier

Ook binnen de Keltische traditie speelt de wilg een grote rol. De Kelten verbonden de wilg met meerdere symbolen en menselijke eigenschappen. De maan is het hemellichaam waarmee de Wilg verbonden kan worden. En zo komen we terecht bij Cerridwen.

Cerridwen is de Godin van de maan en staat voor de krachten van magie, wijsheid der overleving, inspiratie, de dood en wedergeboorte. De wilg staat, net zoals Cerridwen, ook symbool voor de dood.

De bronafbeelding bekijken

Cerridwen wordt beschouwd als drievoudige godin: maagd (wassende maan), moeder (volle maan) en oude (wijze) vrouw (afnemende maan). Daarmee vertegenwoordigt zij alle fasen van het leven. 

Volgens de oude Keltische folklore wordt aanbevolen om een jonge wilg te planten en zijn groei te observeren. Daardoor zou de ziel gemakkelijker haar weg naar het hiernamaals vinden. In Engeland worden begraafplaatsen, vooral die in de buurt van rivieren, meren of moerassen, beplant met wilgen om de geesten van de doden te beschermen.

Het verband van wilgen met water verwijst ook naar de maan godin van oude religies. Volgens een oude traditie wordt de wilg vereerd door de Roemeense zigeuners. Dit is het feest van Green George dat op 23 april plaats vindt. Een man die een krans van wilgentakken draagt, representeert het wezen van Green George die de vruchtbaarheid van het land waarborgt, net als het water. Tijdens de avond van het feest gaat iedereen zich voorbereiden. Een jonge wilg wordt gekapt en opgericht op de plek van de feestelijkheden, versierd met kleurrijke linten. In deze nacht verzamelen zich alle zwangere vrouwen rond de wilg. Iedere vrouw legt een voorwerp of een kledingsstuk aan de voet van de stam. Wanneer een blad op één van de voorwerpen valt, zal de eigenares m.b.v. van de wilgengodin een gemakkelijke bevalling hebben.

Tijdens de schemering van 23 april verschijnt Green George in al zijn pracht. Hij slaat drie spijkers in de boomstam, trekt ze er weer uit, en gooit hen in het water van de plek waar de wilg vandaan komt. Dit gebeurt allemaal om de goodwill van de watergeesten te wekken. Vervolgens wordt de boom naar het water gebracht, in het water gedompeld om hem door de watergeesten te laten zegenen. Terug op de plek van het feest wordt hij weer opgericht. Er wordt gedronken, gegeten, plezier gemaakt en gedanst als dank aan de wilg en de watergeesten.

Een ander mooi verhaal is dit Japanse verhaal over een boomgeest uit Kyoto De ziel van de treurwilg (beleven.org)